Jeśli tylko spojrzymy w niebo, istnieje spora szansa, że – oprócz chmur, słońca czy ptaków – dostrzeżemy także samolot. Taki widok nikogo nie dziwi, nikomu nie przeszkadza także, że nad naszymi głowami codziennie przelatują setki (jeśli nie tysiące) maszyn tego typu. Dlaczego? Odpowiedź jest banalnie prosta: nie słyszymy odgłosów przelatujących samolotów. A przynajmniej nie są one tak głośne, jak przy starcie czy lądowaniu. Co zatem z osobami mieszkającymi w pobliżu lotnisk? Czy hałas z lotniska sprawia, że należy się im odszkodowanie?
Ktoś powiedział kiedyś, że „cywilizacja to hałas” – i trudno się z tym stwierdzeniem nie zgodzić. Nie pozbędziemy się go, ale czy trzeba go biernie znosić? Co do zasady mieszkańcy nieruchomości położonych w bliskiej odległości od lotniska mogą domagać się tzw. „odszkodowania za hałas lotniczy”. Czy w każdej sytuacji?
Przeczytaj poniższy artykuł i dowiedz się, jaki pogląd w tej sprawie prezentuje Sąd Najwyższy.
Hałas z lotniska a odszkodowanie
Lotnisko w pobliżu miejsca zamieszkania to spora uciążliwość – nie tylko obniża komfort codzienności, ale także znacząco może wpłynąć na zdrowie. Dlatego osoby mieszkające blisko lotnisk mogą domagać się odszkodowań. Za co konkretnie?
- Za utratę wartości nieruchomości. Bowiem wokół lotnisk ustanawia się obszary ograniczonego użytkowania, na których dopuszcza się zwiększony poziom hałasu, a co za tym idzie – wprowadza pewne ograniczenia. To sprawia, że właściciele nie mogą w pełni korzystać ze swojego prawa własności, a nieruchomość traci na wartości.
- Za zwrot wydatków związanych z wygłuszeniem domu lub mieszkania. Obowiązek dostosowania budynku do ponadnormatywnego poziomu hałasu może stanowić dla właściciela spory koszt. Oczywistym jest, że jeśli go poniósł, powstaje obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednak co w sytuacji, gdy wydatki związane z wygłuszeniem nie zostały poniesione?
Tym ostatnim przypadkiem zajął się Sąd Najwyższy – w związku z przedstawieniem mu zagadnienia prawnego do rozstrzygnięcia.
Stan faktyczny sprawy
- Wspomniane zagadnienie prawne pojawiło się w sprawie przeciwko pozwanemu portowi lotniczemu.
- Ponieważ nie było możliwe zapewnienie właściwego klimatu akustycznego terenów leżących w pobliżu lotniska, Sejmik Województwa podjął uchwałę w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania, o którym była mowa wyżej.
- Zgodnie z ustaleniami biegłego, w związku z przekroczeniem poziomu hałasu, budynek powoda wymaga dokonania czynności w celu zapewnienia odpowiednich właściwości akustycznych.
- Sąd Rejonowy częściowo uznał zasadność dochodzonego roszczenia i zasądził na rzecz powoda odszkodowanie.
Nieponiesione koszty rewitalizacji akustycznej budynku – wątpliwości SO…
Co prawda istniała linia orzecznicza korzystna dla poszkodowanych – zgodnie z którą skoro obowiązek naprawienia szkody powstaje z chwilą jej wyrządzenia, to odszkodowanie obejmuje wszelkie koszty prac związanych z rewitalizacją akustyczną budynku. Zarówno te, które zostały już poniesione, ale także koszty prac, które dopiero mają zostać wykonane.
W sprawie pojawiła się jednak wątpliwość, czy powodowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody obejmujące nieponiesione koszty zapewnienia odpowiedniej akustyki budynku. Sąd Okręgowy przedstawił więc Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne do rozstrzygnięcia w tym zakresie.
Czy za hałas z lotniska zawsze przysługuje odszkodowanie? Uchwała SN
SN podjął uchwałę w sprawie o sygn. akt III CZP 100/22, w której uchwalił, że:
„Właścicielowi nieruchomości położonej w strefie ograniczonego użytkowania, o której mowa w art. 135 Prawa ochrony środowiska, nie przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej kosztom zapewnienia w budynku znajdującym się na tej nieruchomości odpowiedniego klimatu akustycznego, jeżeli koszty te nie zostały poniesione.”
Podsumowanie
Z analizowanej sprawy wynika więc, że domaganie się „odszkodowania za hałas z lotniska” – w zakresie kosztów rewitalizacji budynku – jest możliwe wówczas, gdy wspomniane koszty zostały już poniesione.
Może Cię też zainteresować: Zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez produkt niebezpieczny