Tomasz Czerwiec

W dzisiejszym artykule przedstawiamy Państwu jedno z ostatnich ciekawszych orzeczeń Sądu Najwyższego z zakresu prawa rodzinnego. Zdecydowaliśmy się na jego przytoczenie, ponieważ kwestia ta nie była wcześniej przedmiotem rozstrzygnięć SN. Oznacza to, że może stanowić cenną wskazówkę dla osób będących w podobnej sytuacji. Poniżej odpowiadamy, który z małżonków ma obowiązek spłacać długi mieszkaniowe po rozwodzie? A może oboje z nich są obarczeni tym obowiązkiem w częściach równych?

Odpowiadamy poniżej!

Stan faktyczny sprawy, na podstawie którego wydano wyrok

  • Małżonkowie posiadali lokal mieszkalny, wchodzący do ich majątku wspólnego. W wyniku rozwodu w 2010 roku kobieta wyprowadziła się z mieszkania, zawierając z byłym mężem umowę, w której zobowiązał się on do ponoszenia kosztów utrzymania tego lokalu w całości.
  • W 2019 roku wspólnota mieszkaniowa skierowała przeciwko byłym małżonkom i właścicielom wyodrębnionego lokalu mieszkalnego pozew, domagając się zapłaty 7505 zł z tytułu zaległych należności związanymi z ich lokalem od stycznia 2015 r. do lipca 2019 r.
  • Sprawa została skierowana do sądu rejonowego, kiedy kobieta wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty. Sąd zasądził od niej połowę żądanej kwoty, po czym złożono w sprawie apelację – kierując ją do Sądu Okręgowego.

Długi mieszkaniowe po rozwodzie – więcej wątpliwości

Sąd Okręgowy w Lublinie, rozpatrując sprawę, skierował natomiast do Sądu Najwyższego następujące pytanie:

​Czy po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej na skutek rozwodu odpowiedzialność małżonków będących współwłaścicielami lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, który wchodził w skład majątku wspólnego, za zobowiązania wobec wspólnoty mieszkaniowej z tytułu wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach, powstałe po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, jest odpowiedzialnością proporcjonalną w stosunku do udziałów we współwłasności lokalu, czy też każdy z małżonków ponosi odpowiedzialność za całość zobowiązania z tego tytułu, a zaspokojenie wspólnoty mieszkaniowej przez któregokolwiek z małżonków zwalnia drugiego?

Długi mieszkaniowe po rozwodzie – kto ma obowiązek je spłacać według Sądu Najwyższego?

Sąd Najwyższy, w uchwale z dnia 20 października 2022 r. orzekł, że:

​Odpowiedzialność byłych małżonków będących współwłaścicielami lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, który uprzednio wchodził w skład ich majątku wspólnego, za zobowiązania wobec wspólnoty mieszkaniowej powstałe po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej z tytułu wydatków i ciężarów związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nieznajdującej pokrycia w innych przychodach, jest odrębną odpowiedzialnością każdego z nich w zakresie odpowiadającym ich udziałom w nieruchomości wspólnej, ustalonym zgodnie z art. 3 ust. 3a ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tj. Dz.U. z 2001 r., poz. 1048).

Co to oznacza z praktycznego punktu widzenia?

Byli małżonkowie – będący wcześniej współwłaścicielami lokalu, który uprzednio wchodził w skład ich majątku wspólnego – ponoszą odpowiedzialność za zobowiązania wobec wspólnoty z tytułu wydatków na utrzymanie nieruchomości wspólnej. Stanowią one odrębną odpowiedzialność każdego z nich w zakresie odpowiadającym ich udziałom w nieruchomości wspólnej. Zatem jeśli nieruchomość wchodziła w skład ich majątku wspólnego, odpowiedzialność za jej zobowiązania będą ponosić w częściach równych.