Tomasz Czerwiec

Beneficjent rzeczywisty spółki

13 października 2019 r. na przedsiębiorców został nałożony kolejny obowiązek wynikający z ustawy z dnia 01 maja 2019 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Chodzi o konieczność zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego spółki. W dzisiejszym artykule zwrócimy uwagę na najważniejsze kwestie z tym związane.

Kim jest beneficjent rzeczywisty?

Najważniejszą sprawą dla przedsiębiorców jest ustalenie kim jest beneficjent rzeczywisty. Po analizie ustawy stwierdzić można, że beneficjentem rzeczywistym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, które w sposób faktyczny pełnią władzę nad danym podmiotem. Nie muszą być zatem nawet zatrudnione, czy jakkolwiek połączone formalnie ze spółką.

W ustawie szczegółowo wyjaśnione jest, że beneficjent rzeczywisty to osoba fizyczna lub osoby fizyczne sprawujące bezpośrednio lub pośrednio kontrolę nad spółką poprzez posiadane uprawnienia, które wynikają z okoliczności prawnych lub faktycznych, umożliwiające wywieranie decydującego wpływu na czynności lub działania podejmowane przez spółkę, lub w imieniu których są nawiązywane stosunki gospodarcze lub jest przeprowadzana transakcja okazjonalna.

Przekładając powyższe definicje na spółki, ustawa dalej wskazuje, że beneficjentem rzeczywistym jest:

  • osoba fizyczna będąca udziałowcem lub akcjonariuszem spółki, której przysługuje prawo własności więcej niż 25 proc. ogólnej liczby udziałów lub akcji tej osoby prawnej,
  • osoba fizyczna dysponująca więcej niż 25 proc. ogólnej liczby głosów w organie stanowiącym spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad osobą prawną lub osobami prawnymi, którym łącznie przysługuje prawo własności więcej niż 25 proc. ogólnej liczby udziałów lub akcji spółki, lub łącznie dysponującą więcej niż 25 proc. ogólnej liczby głosów w organie spółki, także jako zastawnik albo użytkownik, lub na podstawie porozumień z innymi uprawnionymi do głosu,
  • osoba fizyczna sprawująca kontrolę nad spółką przez posiadanie w stosunku do niej uprawnień, o których mowa w art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2019 r. poz. 351) lub
  • osoba fizyczna zajmująca wyższe stanowisko kierownicze w organach spółki w przypadku udokumentowanego braku możliwości ustalenia lub wątpliwości co do tożsamości osób fizycznych określonych w powyższych punktach oraz w przypadku niestwierdzenia podejrzeń prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu.

Kto jest odpowiedzialny za dokonanie zgłoszenia?

Osoba uprawniona do reprezentacji spółki jest odpowiedzialna za zgłoszenie jej beneficjenta rzeczywistego. Nie ma możliwości powierzenia tego zadania innym osobom. Ustawa przewiduje bardzo wysokie kary za brak zgłoszenia – nawet do wysokości 1 mln złotych.

Kiedy trzeba dokonać zgłoszenia?

Termin na zgłoszenie danych beneficjenta rzeczywistego:

  • w przypadku spółek zarejestrowanych po 13 października 2019 r. – wynosi 7 dni od dnia rejestracji podmiotu w KRS,
  • w przypadku spółek zarejestrowanych przed 13 października 2019 r. – jest obowiązkowy do dnia 13 kwietnia 2020 r.

Jak dokonać zgłoszenia beneficjenta rzeczywistego?

Zgłoszenie do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) składa się bezpłatnie w formie elektronicznej na stronie internetowej https://www.podatki.gov.pl/crbr/