Tomasz Czerwiec

Nowe Prawo Zamówień Publicznych 2021

Wraz z początkiem tego roku weszło w życie nowe prawo zamówień publicznych. Długo wyczekiwana ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych wprowadza wiele ważnych zmian. Wśród nich znajdziemy to, które spotyka się z największym rozgłosem oraz niepokojem przedsiębiorców – pełna cyfryzacja zamówień publicznych. Jak zmieni się rzeczywistość w tej branży? Nowe przepisy z pewnością są przedmiotem zainteresowania nie tylko osób zaangażowanych w proces udzielania zamówień publicznych, ale także tych, którzy będą planować zadania audytowe w obszarze zamówień publicznych.

W artykule wskażemy najważniejsze zmiany, jakie przewiduje nowe prawo zamówień publicznych.

Podstawowe cele procedury zamówień publicznych

Ustawa wprowadza szereg zmian oraz nowych rozwiązań prawnych, które dotyczą całego procesu udzielania zamówień publicznych. Począwszy od samego planowania postępowania, przez jego przebieg i udzielenie zamówienia publicznego, aż do realizacji umowy. Nowa ustawa zakłada dwa podstawowe cele procedury zamówień publicznych:

  • uproszczenie zasad udzielania zamówień publicznych i poprawę pozycji wykonawców oraz podwykonawców w realizacji kontraktu;
  • zwiększenie efektywności, przejrzystości oraz innowacyjności zamówień publicznych, z zwiększeniem udziału małych i średnich przedsiębiorstw w realizacji tychże kontraktów.

Najważniejsze zmiany

  1. Pełna elektronizacja zamówień za pośrednictwem platformy zakupowej e-Zamówienia. (jak wskazuje Biuro Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw, ma ona zostać w pełni wdrożona do kwietnia 2021 r.).
  2. Zrównoważenie stron w umowach w sprawie zamówienia publicznego (m.in. poprzez określenie zasad kształtowania umów i obowiązkowych postanowień umownych).
  3. Wprowadzenie w przetargach unijnych analizy potrzeb i wymagań zamawiającego oraz raportów z realizacji zamówienia.
  4. Uproszczenie procedury w postępowaniach powyżej i poniżej progów unijnych (wprowadzenie nowego trybu podstawowego).
  5. Wprowadzenie katalogu klauzul abuzywnych (m.in. zakaz nieproporcjonalnie wysokich kar umownych w stosunku do wartości zamówienia).
  6. Obowiązek stosowania zaliczek lub częściowych płatności w umowach powyżej 12 miesięcy.

Elektronizacja zamówień publicznych

Ważną zmianą z technicznego punktu widzenia jest pełna elektronizacja postępowań dotyczących zamówień publicznych. Dlaczego? Dotychczas taki wymóg dotyczył jednie postępowań o udzielenie zamówień o wartościach równych progom unijnym lub wyższych od nich.

Zgodnie z art. 61 prawa zamówień publicznych, komunikacja w postępowaniu o udzielenie zamówienia i w konkursie, w tym składanie ofert, wniosków, wymiana informacji oraz przekazywanie dokumentów lub oświadczeń, powinno odbywać się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.

W jaki sposób rozumieć nowe przepisy i jak stosować je w praktyce?

Jak wspomnieliśmy wcześniej, wdrożenie platformy zakupowej ma nastąpić jeszcze w tym roku. Dlatego do tego czasu Urząd Zamówień Publicznych stworzył miniPortal, który spełnia podstawowe funkcje swojego ostatecznego zastępcy. Aby do tego czasu przeprowadzić postępowanie dotyczące zmówienia publicznego, możliwa jest komunikacja przy użycia e-maila (w celu wymiany informacji oraz dokumentów), a samo złożenie oferty lub wniosków – powinno odbyć się przy użyciu właśnie miniPortalu.