Kodeks pracy – zmiany w urlopach rodzicielskich. Przyjęta w 2019 r. dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów musi zostać zaimplementowana do 2 sierpnia 2022 r. To właśnie ona przyczyni się do istotnych zmian w polskim Kodeksie pracy w kwestii uprawnień rodzicielskich. A konkretniej urlopów i elastycznej organizacji czasu pracy.
Jak jest teraz?
Urlop rodzicielski, zgodnie z obowiązującymi przepisami Kodeksu pracy, przysługuje obu rodzicom łącznie w wymiarze do 32 tygodni (na jedno dziecko). Mogą oni zatem podzielić się urlopem albo zadecydować o wykorzystaniu go przez jednego z rodziców, najczęściej przez matkę. Dyrektywa work-life balance ma to zmienić i zachęcić ojców do korzystania z urlopu rodzicielskiego.
Urlop ojcowski przysługuje aktualnie ojcu w wymiarze do 2 tygodni. Urlop macierzyński w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie wynosi natomiast 20 tygodni. Z czego 14 tygodni może wykorzystać jedynie matka, a pozostałe 6 tygodniu również ojciec dziecka.
Co się zmieni? – zmiany w urlopach rodzicielskich
Zgodnie z art. 5 dyrektywy państwa członkowskie muszą wprowadzić niezbędne środki, aby zapewnić każdemu pracownikowi indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego. W wymiarze czterech miesięcy do wykorzystania przed osiągnięciem przez dziecko określonego wieku, maksymalnie ośmiu lat. Zwrócono uwagę na to, że wiek ośmiu lat jest określony tak, aby każde z rodziców mogło wykonywać swoje prawo do urlopu rodzicielskiego skutecznie i na równych zasadach. Podkreślono również brak możliwości przeniesienia dwóch miesięcy urlopu. Co oznacza, że ojciec dziecka nie może przekazać ich matce dziecka ani odwrotnie.
Dyrektywa wprowadza również elastyczną organizację pracy. A mianowicie przewiduje, aby pracownicy posiadający dzieci do określonego wieku – co najmniej do ośmiu lat – oraz opiekunowie, mieli prawo do występowania z wnioskiem o elastyczną organizację pracy w celu sprawowania opieki. Artykuł 9 dyrektywy precyzuje także, że czas trwania takiej elastycznej organizacji pracy może być w rozsądny sposób ograniczony.
Zmiany obejmą wyłącznie pracowników posiadających umowę o pracę lub będących w innym stosunku pracy.
Celem powyższych regulacji jest osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy. A także traktowania w miejscu pracy przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunom godzenia życia zawodowego z rodzinnym.
Na ostateczny kształt nowych przepisów Kodeksu pracy musimy jeszcze poczekać, jednak są to zmiany, które warto mieć na uwadze.
Przeczytaj także:
Możliwość samodzielnego badania trzeźwości przez pracodawcę – nowe regulacje prawne